soyuq

soyuq
sif.
1. Hərarəti olmayan, temperaturu aşağı olan (hava və s. haqqında). Soyuq külək. Soyuq hava. Soyuq qış. – Usta ortadakı soyuq su hovuzunun yanından keçib keçə ilə döşənmiş səkinin üstündə oturdu. Ç.. <Şofer:> Bir yandan islanıb soyuqdan əsirəm, bir yandan da qorxudan məni soyuq tər basıb. M. Rz.. // İs. mənasında. Soyuq hava, şaxta. Bu soyuqda hara gedəcəksən? Soyuqda oturmaq. – <Kərbəlayı Qurban:> Tez ol, qapını aç, soyuq məni kəsdi! Ç.. Qadın ayaqyalın idi və belə məlum olurdu ki, soyuğu hiss etmir. H. Seyidbəyli. // Cəm şəklində: soyuqlar – davamlı, sürəkli şaxtalar, soyuq hava. İlk soyuqlar. Soyuqlar düşdü. Soyuqlar hələ də davam edir. // Üşümə hissi, üşütmə. Canıma soyuq düşdü. Soyuq aparmaq – don vurmaq, şaxtadan (soyuqdan) donmaq. Barmaqlarımı soyuq apardı. Soyuq dəymək (olmaq) – soyuqlamaq, soyuqdan azarlamaq. <Sultan bəy:> İndi üstüaçıq yatmışam, deyəsən, belimə soyuq dəyibdir. Ü. H.. Soyuq düşmək – soyumaq (hava haqqında). Axşam oldu, soyuq düşdü, dərələrdən duman qalxmağa başladı. S. S. A.. Dağlarda isə gözlənilmədən soyuq düşmüşdü. M. Hüs..
2. Qızdırılmamış, qızdırılmayan, yaxud istini saxlamayan. Soyuq otaq. Soyuq zal. – <Nəbi> qışda odsuz-ocaqsız, soyuq tövlədə buza dönmüş bədənini qızdırmaq üçün özünü günə verdi. Ə. Abasov. // Bədəni soyuqdan qoruya bilməyən, soyuq keçən, istiliyi olmayan; nazik. Soyuq paltar. Soyuq yorğan. // Soyumuş, lazımınca isti olmayan. Soyuq çay. Soyuq xörək. Soyuq samovar. // Soyudulmuş halda hazırlanan və yeyilən. Soyuq qəlyanaltı. Soyuq yeməklər. // Şimali. Soyuq ölkələr.
3. məc. Sərt, riqqətsiz, etinasız. Soyuq rəftar, münasibət. Soyuq cavab. Soyuq z. görüşmək. – Qız professora iti və soyuq z. bir nəzər salaraq heç bir cavab vermədi. İ. Ə.. Nərgiz Qorxmazı bir az soyuq z. qarşıladı. Ə. Vəl.. // məc. Coşğunluğu, ehtirası, hərarəti olmayan; ehtirassız, üzügülməz. Soyuq qəlb. Soyuq adam. Soyuq baxış.
4. məc. Darıxdırıcı, usandırıcı, ürəksıxan, cansıxıcı, maraqsız, süst. Məclis çox soyuq z. keçdi. Məclisi soyuq z. görən Məryəm qayıdıb getdi. B. T..
◊ Soyuq müharibə – imperialist dairələrin beynəlxalq münasibətlərdə gərginlik yaradan və yeni müharibə alışdırmağa doğru yönəldilən düşməncəsinə təcavüzkar siyasəti.

Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti. 2009.

Игры ⚽ Поможем написать курсовую

Look at other dictionaries:

  • soyuq-soyuq — z. Soyuq halda, qızdırılmamış. Xörəyi soyuq soyuq yemək …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • isti-soyuq — is. 1. İsti və soyuq hava və onun təsiri. Özünü isti soyuqdan qorumaq. – <Səlim bəy:> İsti soyuqçün deyil başındakı bu papaq. S. Rüst.. <Səlbi:> Oruc, papağı başa isti soyuqçün qoymurlar, namus üçün qoyurlar. Ə. Vəl.. 2. məc. Hər cür… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • istisqal — ə. soyuq qarşılama, gəlməyindən xoşlanmadığını büruzə vermə …   Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında islənən ərəb və fars sözləri lüğəti

  • soyuqluq — is. 1. Soyuq şeyin halı, hərarət olmaması, hərarətsizlik; soyuq. Havanın soyuqluğu. Suyun soyuqluğu. Küləyin soyuqluğu. – Havanın artar istisi; Daha soyuqluq az olar. A. S.. Payızın rütubətli havaları başlanmış olduğundan soyuqluq hiss olunurdu.… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • ayaz — is. Qışda buludsuz, aydın gecələrdə quru soyuq, şaxta; ümumiyyətlə, bərk soyuq. Qış yolunu yaz kəsdi; Qaranı bəyaz kəsdi; Gecə durdum qapıda; Əllərim ayaz kəsdi. (Bayatı). Gül rəngli havada toz, duman var; Dəhşətli soyuq, ayaz, boran var. A. Ş..… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • bumbuz — sif. Çox soyuq, buz kimi soyuq, həddindən artıq soyuq. Bumbuz su. – Küçə bumbuz, rəqs edir Ay donmuş pəncərəmdə. S. Rüst …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • dəymək — 1. f. 1. Toxunmaq. Mixək əkdim ləyəndə; Mixək boynun əyəndə; Bir cüt qurban demişəm; Əlim əlinə dəyəndə. (Bayatı). // Əl vurmaq, əlini toxundurmaq. Şeylərə dəymə! Kitablara dəymə! – <Hacı Murad:> Yox, oğlum, dəymə, yetişəndə yığıb sənə… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • isti — 1. sif. Qızdırılmış, isidilmiş, hərarəti artırılmış (soyuq qarşılığı). İsti otaq. İsti ütü. İsti süd. – Hənifə bir əlində tas, o biri əlində isti su ilə dolu vedrə və dolça, tövşüyə tövşüyə içəri girdi. İ. Hüseynov. 2. is. Xəstəlik halında… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • kəsmək — f. 1. Kəsərti vasitəsilə bütövdən bir hissə ayırmaq; bölmək, parçalamaq. Çörəyi kəsmək. Ağacın budağını kəsmək. İpi kəsmək. – <Koroğlu> durnanın telindən bir dəstə kəsib, Eyvazın papağına sancdı. «Koroğlu». Mağaza sahibi iki arşın yarım… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • laqeyd — <ər.> 1. sif. Heç bir şeyin fikrini, qeydini çəkməyən, heç bir şeyə əhəmiyyət verməyən, hər şeyi qulaqardına vuran. Laqeyd adam. 2. zərf Etinasız, maraqsız, soyuq, saymaz. Mən nə qədər ki, ona qarşı laqeyd və etinasız davranırdım, əksinə… …   Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”